Dit is het effect wat je krijgt als iets wat je hoort haaks op je belevingswereld staat. Het is een ongemakkelijk gevoel en het resulteert er in dat je het gene wat je hoort terzijde legt als niet relevant. Dit doe je ook als het helamaal onderbouwd is want het past niet bij je huidige beeld en je past dat beeld niet graag aan, dus dan negeer je de nieuwe informatie. Zoals dat je vliegvakantie net zo veel CO2 produceert als je de gehele rest van het jaar met je gezin produceert. Dat wil niet niet weten je wilt gewoon lekker op vakantie naar Bali en geen gezeur aan je hoofd. Dus negeren die handel.
Het probleem is natuurlijk dat er de laatste tijd veel nieuws is wat toch wel vervelend is. Van CO2 uitstoot van je fijne vliegvakantie tot organen handel van de verdwenen kinderen van migranten die naar de EU proberen te komen. Liever willen we die dingen niet horen we blijven liever ons betekenisloze leventje leven en doorgaan met de waan van de dag.
Ik denk echter dat het wel belangrijk is om te weten wat er zo in dat hoofd van je gebeurd. En als je je er van bewust bent dan kan je er, beginnen, wat aan te doen. Het artikeltje in de wikipedia is erg duidelijk. Daarnaast geef ik nog een paar voorbeelden uit de huidige tijd.
Een tijd terug was er een knutselaar, Keshe, in de publiciteit. Hij beweerde een apparaat te kunnen maken wat de energiekosten zeer zou beperken. En hij zou alle schema’s en data hier van vrijgeven zodat iedereen het zou kunnen nabouwen. Ik was heel erg enthusiast. Dus ging ik zijn, life, uitzendingen op internet volgen, dagen lang. Wat me opviel was dat hij erg veel technische fouten maakte. Maar ja hij stond dan toch ook lang praatjes te houden en dan maak je wel eens een vergissinkje (Cognitieve dissonantie ik praat voor mezelf goed wat duidelijk is, deze man heeft geen idee van techniek). Ik ga zijn experimenten doen en zie overeenkomsten met mijn eigen theorieën. Dan blijkt dat hij weer een foutje had gemaakt en dat de draairichting van de spoelen onbelangrijk was, en weg was de koppeling die ik had met mijn theorieën. Maar ik ga stug door met experimenteren. Alleen werkt het allemaal niet…
Dus kijken naar anderen die op youtube daar over praten en experimenteren. Daar kwamen de eerste naarboven die na lang experimenteren tot de conclussie kwamen, het werkt niet. En toen zag ik het doorslaggevende filmpje van Keshe. Hij zat aan de keuken tafel. Een leerling kwam bij hem met een vraag. Keshe liet zien dat als je met de juiste resonantie met magneten rond een pastic staafje beweegt dat het staafje dan ook gaat bewegen. Het staafje is van doorzichtig plastic en niet van metaal dus het behoort niet te bewegen. En ja hoor het staafje beweegt. Maar dat is zo logisch als wat en heeft niets te maken met resonantie het staafje was gewoon statisch geladen. Daarmee zat er een statisch Elektrisch veld om het staafje. Als je daar met een sterk genoege magneet doorheen beweegt kan je het staafje bewegen. Daar is niets vreemds aan de hand. Toen viel het kwartje, de meeste mensen snappen helemaal niets van natuurkunde. Deze man heeft een geweldig charisma en een vlotte babbel. Hij verkoopt dingen die niet werken. En ik ben er vol ingetuind.
Echter stel dat je niet ziet dat je er vol bent ingetuind? Dan maak je zijn apparaten. Je gelooft volledig dat het allemaal werkt want anderen zeggen ook dat het werkt. En je hebt horen zeggen dat mensen wel tot 70% aan reductie in de energie rekening hebben. Dus, al werkt het bij mij niet, het werkt echt wel. En er zit zelfs een CE keur op dus dan miet het toch echt wel werken. (Een CE keur zegt niets over de werking, alleen dat het ding niet gevaarlijk is.)
Gister kwam ik iemand tegen die volledig in het Keshe verhaal geloofd. En bij het er op staan dat het dan dus bewijsbaar moet zijn met meetapparatuur, want bijna niets is zo gemakkelijk te meten als elektriciteit. Dan treed er, bij deze man, acute cognitieve dissonantie op. Het gesprek is daarna snel voorbij.
In het alternatieve wereldje gebeurd het maar al te vaak dat het einde van de wereld voorspeld wordt. En dan, door alle geweldige meditaties, vergaat de aarde toch weer op het nippertje niet. Dat is een exact voorbeeld van wat er beschreven staat in het voorbeeld op wikipedia. En het gebeurd keer op keer weer.
En met al dit zweverige gedoe is het allemaal niet zo erg als mensen in dit of dat geloven. Het wordt vervelend als grote groepen van de bevolking de wetenschappelijke feiten niet meer als waar kunnen zien omdat het haaks op hun beleving wereld staat. En dan juist wel die lange vakantie met het vliegtuig nemen, want dat CO2 gebreuren is toch allemaal maar onzin.
Stel er is een politieke partij, A, die verteld dat de wereld, zoals we er nu mee omgaan, op instorten staat. Het kan zo niet langer. We moeten minder olie en gas gaan verbruiken. En moet extra btw op vlees geheven worden. Op vliegvakantie gaan is uit den boze dus vliegen moet minstens twee maal zo duur. En oh ja om de energie transitie te kunnen betalen moet de belasting omhoog. En dan is er een andere partij, B, die zegt dat het nog tot 2050 duurt voordat we als die hoogst radikale maatregelen moeten gaan nemen.
Wat partij A zegt is misschien wel zo maar hoogst ongemakkelijk. Partij B past toch echt veel meer in ons straatje, dat is dan vast wel waar. Dus ik ga partij B volgen. Op google zoek ik partij B dingen op. En google is heel aardig en laat mij nog alleen maar partij B type antwoorden zien. Het beeld wat je hebt van de wereld wordt een partij B beeld. En het is echt waar want je leest het steeds op internet. Dan is er een wetenschappelijk programma op TV wat gaat over het klimaat. Wetenschappers laten verschillende modellen zien en alles is vreselijk veel persimistischer dan wat je partij B denkbeeld deed geloven. De cognitieve dissonantie geeft een fijne kortsluiting in je hoofd. Het is allemaal overtrokken, die wetenschap is ook maar een mening, er zijn ook wetenschappers die het er niet mee eens zijn, dus het is allemaal niet waar. Vast nep nieuws…
Nou hoop ik dat je door het lezen over cognitieve dissonantie een beetje een idee krijgt dat jij daar ook last van hebt. En dat je, nu je er van bewust bent, er niet zo vaak meer in trapt. Het is beter om je wereld beeld te veranderen dan in een illusie te blijven geloven.
Dit artikeltje is ook een voorbode voor andere artikeltjes waar je mogelijk spontane acute cognitieve dissonantie van krijgt. Dan zal ik verwijzen naar dit verhaaltje…